EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing), Türkçe’de “Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme” olarak bilinen, özellikle travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) tedavisinde etkili bir psikoterapi yöntemidir. Francine Shapiro tarafından 1987 yılında geliştirilmiş olan bu terapi, kişinin geçmişte yaşadığı olumsuz deneyimlerin etkilerini hafifletmek için kullanılan yapılandırılmış bir yöntemdir.

---

EMDR Terapisi Nedir?

EMDR, beynin bilgi işleme sistemine odaklanarak travmatik anıların yeniden işlenmesini sağlar. Travma, beynin doğal işleme mekanizmasını bozabilir ve bu da bireyin yaşadığı olaylarla ilgili olumsuz düşünceler, duygular ve fiziksel tepkiler geliştirmesine neden olabilir. EMDR, bu blokajları çözerek kişinin travmatik anıya karşı duyarsızlaşmasını sağlar.

---

EMDR Terapisinin Aşamaları

EMDR terapisi sekiz aşamalı bir süreçtir. Bu yapı, terapinin sistematik ve etkili bir şekilde uygulanmasını sağlar:

1. Geçmiş Olayların İncelenmesi

Terapist, danışanın geçmişte yaşadığı travmatik olayları ve bunların bugünkü etkilerini analiz eder.

2. Hazırlık

Danışana EMDR terapisinin nasıl çalıştığı anlatılır ve güvenli bir terapi ortamı oluşturulur.

3. Değerlendirme

Danışan, travmatik anıyı tanımlar. Bununla ilgili olumsuz inançlar, duygular ve fiziksel tepkiler değerlendirilir.

4. Duyarsızlaştırma

Terapist, danışanın gözlerini belirli bir şekilde hareket ettirerek travmatik anının duyarsızlaştırılmasını sağlar. Bu süreçte danışanın olaya dair duygusal yoğunluğu azalır.

5. Yeniden İşleme

Travmatik anıya dair olumsuz inançların yerine daha olumlu inançlar yerleştirilir.

6. Gelecekteki Tepkilerin Planlanması

Danışan, benzer bir olayla karşılaşması durumunda nasıl tepki vereceğini planlar.

7. Kapanış

Seans sonunda danışan sakinleştirilir ve güvenli bir şekilde terapi bitirilir.

8. Yeniden Değerlendirme

Bir sonraki seansta terapinin etkileri gözden geçirilir ve gerekirse yeniden işleme yapılır.

Tavsiye Yazılarımız: Yetişkinlerde DEHB Tedavisi (Örnek Tedavi Planı)

---

EMDR Terapisinin Kullanım Alanları

1. Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB): Savaş, kaza, doğal afet gibi olaylar sonrası.
2. Anksiyete Bozuklukları: Sosyal fobi, genel anksiyete bozukluğu.
3. Depresyon: Olumsuz yaşam olaylarına bağlı depresif durumlar.
4. Fobiler: Özgül korkuların (örneğin uçak korkusu) tedavisinde.
5. Bağımlılıklar: Alkol, madde veya diğer bağımlılık türlerinde.

---

EMDR Terapisinde Örnek Bir Seans

Danışan Profili:

• Adı: Ayşe
• Yaş: 32
• Şikayet: 5 yıl önce geçirdiği trafik kazası nedeniyle araba kullanmaktan korkuyor, sık sık kabus görüyor.

1. İlk Aşama: Anının Belirlenmesi

Ayşe, kazanın en çok etkilendiği anını tanımlar: “Kaza sırasında camların kırılma sesini duymak beni çok korkutuyor.”

2. Olumsuz İnançların Belirlenmesi

Ayşe’nin olumsuz inancı: “Ben savunmasızım.”
Olumlu bir inanç yerleştirilecek: “Ben güvendeyim.”

3. Göz Hareketleriyle İşleme

Terapist, Ayşe’den gözlerini bir ışık çubuğunun hareketine odaklayarak takip etmesini ister. Bu süreç sırasında Ayşe, kazayla ilgili görüntüleri ve hislerini yeniden yaşar, ancak her tekrar sırasında korkusunun azaldığını hisseder.

4. Yeniden Çerçeveleme

Ayşe, terapinin sonunda artık “Ben güvendeyim” inancını daha güçlü hisseder. Trafikte daha sakin olacağını belirtir.

5. Değerlendirme

Bir sonraki seansta Ayşe, araba kullanmayı denediğini ve korkusunun azaldığını paylaşır. Terapi, Ayşe’nin yeni tepkilerini pekiştirmek için devam eder.

Tavsiye Yazılarımız: Moxo Dikkat Testi: Ayrıntılı Bilgi

---

EMDR Terapisinin Avantajları

1. Hızlı Etki: Bazı kişilerde sadece birkaç seansla belirgin iyileşme gözlenebilir.
2. İlaçsız Tedavi: Terapi, ilaç kullanmadan etkili olabilir.
3. Kapsamlı Yaklaşım: Travmayı duygusal, bilişsel ve fiziksel düzeyde işler.

---

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. EMDR terapisi herkese uygulanabilir mi?
Evet, ancak terapist danışanın durumu ve ihtiyaçlarına göre uygun olup olmadığını değerlendirir.

2. EMDR ne kadar sürer?
Seanslar genellikle 60-90 dakika sürer ve danışanın ihtiyaçlarına göre birkaç seans ile birkaç ay arasında değişir.

3. EMDR sırasında ne hissedilir?
Bazı danışanlar, travmatik anıya dair duygusal yoğunluk yaşayabilir, ancak seans sonunda genellikle rahatlama hissederler.

4. EMDR terapisi hangi yaş gruplarına uygundur?
Yetişkinlerden çocuklara kadar geniş bir yaş grubuna uygulanabilir.

5. EMDR’nin yan etkisi var mı?
Genellikle güvenli bir yöntemdir. Ancak bazı danışanlar seans sırasında kısa süreli duygusal yoğunluk yaşayabilir.